သၾကၤန္​

သႀကၤန္ဟူသည္ သကၠဋဘာသာ သကၤရႏိ ၱ (Samkaranti) (အဓိပၸါယ္ -Going from one place to another) မွ ဆင္းသက္လာၿပီး ‘ကူးေျပာင္းျခင္း’ ဟု အဓိပၸါယ္ရပါသည္ ။ ထိုမွ သကၤရႏိ ၱ-သၾကၤႏ ၱ -သႀကၤန္ ဟုေရြ႕ေလ်ာလာ ျခင္းျဖစ္သည္ ။ တစ္နည္းအားျဖင့္လည္း သႀကၤန္ = သႀကၤႏ ၱ = သီသကရ + အႏ ၱ = (သီသ = ဦးေခါင္း + ကရ = ျပဳျခင္း + အႏ ၱ = အဆံုး) = သကၠရာဇ္ဦး ေခါင္း အဆံုးျပဳျခင္း ဟုလည္း ဖြင့္ဆိုၾကပါေသးသည္ ။ အဘယ္အရာ ကူးေျပာင္း ၀င္ေရာက္ သနည္းဆိုလွ်င္ တနဂၤေႏြၿဂိဳဟ္မင္း (ေနမင္း) ကူးေျပာင္း၀င္ ေရာက္ျခင္းျဖစ္သည္ ။ ကူးေျပာင္း၀င္ ေရာက္ေသာ တနဂၤေႏြၿဂိဳဟ္မင္းသည္ သႀကၤန္မင္း(သႀကၤႏ ၱရာဇာ) ပင္ ျဖစ္၏ ။ တနဂၤေႏြၿဂိဳဟ္ကို မင္းဟူ၍အဘယ္ ေၾကာင့္ေခၚသနည္း ။

ပ်ဴဆိုတာ ေဖ်ာက္လို႔ရပါ့မလား

အင္းဝေခတ္တြင္ ေပၚထြန္းခဲ႔သည့္ ရွင္မဟာသီလဝံသ၏ ရာဇဝင္ေက်ာ္ၾကီးတြင္  ျပည္ျမိဳ႕အနီးက ျမိဳ႕ပ်က္ၾကီးတြင္ ဒြတၱေဘာင္မင္း၏ သေရခတၱရာျမိဳ႕ေဟာင္းၾကီး တြင္ ပ်ဴလူမ်ိဳးမ်ား ေနထုိင္ၾကသည္ဟု ေရွ႕လူတို႔ ေျပာစကားျဖင့္ မွတ္တမ္းတင္ခဲ႔သည္ ။ စာမတတ္ေသာ က်မတို႔ဘိုးဘြားမ်ားက အေနာ္ရထာမင္းၾကီး က်န္စစ္သားနွင့္ သဗၺဴလ ခင္ဦးတို႔ကို မွတ္မိေနသည့္ ပံုမ်ိဳးနွင့္ အတူတူပါ ။ သားစဥ္ေျမးဆက္ လက္ဆင္႔ကမ္းခဲ႔ေသာ ပါးစပ္ရာဇဝင္မ်ားနွင့္အတူ က်မတို႔ဘိုးဘြားမ်ား၏  ညဥ္႔အိပ္ယာဝင္ ပံုျပင္မ်ားထဲတြင္ ပ်ဴေစာထီးလဲ ပါသည္ ။ ဒြတၱေဘာင္နွင့္ ပန္ထြာဘုရင္မအေၾကာင္းလဲ ရံဖန္ရံခါၾကားရသည္ ။ နွစ္ဆယ္ရာစုက လူတို႔သည္ ထိုအမည္မ်ားကို မေမ႔ၾကေသး ။ေဒါက္တာသန္းထြန္းက နႈတ္ေျပာဆိုတာ မွတ္ရလြယ္ေအာင္ အခ်က္အလက္ေတြကို က်စ္က်စ္လစ္လစ္နဲ႔ စီထားျပီး မွတ္ဥာဏ္အင္မတန္ထက္သူကို အာဂံုေဆာင္ထားေစျပီး ၎နွင့္ ပံုစံတူ လူငယ္မ်ားအေပၚ လက္ဆင္႔ကမ္းခဲ႔တဲ႔ မွတ္တမ္းတစ္မ်ိဳးပဲလို႔ ေဖာ္ျပထားပါတယ္ ။ အားကိုးေလာက္တဲ႔ နႈတ္ေျပာမွတ္တမ္း ျဖစ္ဖို႔ဆိုရင္ေတာ့ အမွန္အမွား စစ္ေဆးတဲ႔နည္း နဲ႔ စစ္ေဆးျပီး အပိုင္းခြဲကာ လက္ခံဖို႔ တိုက္တြန္းဖူးပါတယ္ ။

ကဲဆက္ရေအာင္

ရက္ထပ္နွစ္အစ ေဖေဖာ္ဝါရီ ၂၉အားေမြးဖြားျခင္း နွင့္ ဂေရေဂါရီယန္ ျပကၡဒိန္ (Gregorian Calendar)

ဂေရေဂါရီယန္ျပကၡဒိန္ကို အေနာက္တိုင္းျပကၡဒိန္ သို႔မဟုတ္ ခရစ္ယန္ျပကၡဒိန္ဟုလည္း ေခၚပါသည္။

ဂ်ဴလီယန္ျပကၡဒိန္ကို ဥေရာပႏွင့္ အာဖရိကေျမာက္ပိုင္းတို႔တြင္ ၁၅၈၂ ခုႏွစ္ထိသံုးစဲြခဲ့ၾကသည္။ သုိ႔ေသာ္ ဂ်ဴလီယန္ ျပကၡဒိန္၏ အားနည္းခ်က္မွာ တစ္ႏွစ္တာကာလကို ၃၆၅.၂၅ ဟု ယူထားသျဖင့္ အမွန္ရိွရမည့္ကာလထက္ တစ္ႏွစ္လွ်င္ ၁၁ မိနစ္ခန္႔ပိုေနကာ ရက္ထပ္ျခင္းမ်ား မလိုလားအပ္ဘဲ ပိုေနေလသည္။

            ဤသို႔ျပကၡဒိန္ရက္မ်ား အလဲြလဲြ အမွားမွားျဖစ္ေနသည္ကို ပုပ္ရဟန္းမင္းႀကီး ဂေရေဂါရီ ၁၃ (Pope Gregory XIII: 7 January 1502 ~ 10 April 1585) ကျပန္လည္ျပင္ဆင္ခဲ့သည္။ ဂေရေဂါရီက ဦးေဆာင္လုပ္ကိုင္ ျပဌာန္းေပးခဲ့ေသာေၾကာင့္ ထိုျပကၡဒိန္ကို ဂေရေဂါရီယန္ျပကၡဒိန္ဟု ေခၚခဲ့ၾက၏။ ထိုျပကၡဒိန္ကို ကမၻာတစ္၀ွမ္းမွႏိုင္ငံမ်ား ယခုထိ လက္ခံသံုးစဲြခဲ့ၾကသည္။