ျမန္မာတို ့သည္ ရွည္လ်ားေသာ သမိုင္းေၾကာင္း ရွိခဲ ့ၾကသည္ ။ သို ့ ေသာ္ သမိုင္း ေၾကာင္း မွတ္တမ္းတင္ ရာတြင္ လိုအပ္ခ်က္ မ်ားရွိ ေန လ်က္ ျပီးျပည့္ စံုေသာ ေထာက္ ကြက္ မရွိေသာ သမိုင္းစစ္ကို ထား မသြား နိုင္ခဲ ့ ၾက ။ ေရွးက ရာဇဝင္ ဆရာ တို ့ သည္ လုပ္ပိုင္ခြင့္ အျပည့္ အဝ မရရွိခဲ့ ့့့ၾက၍ေလာ ။ ေဒသတြင္း ရင္းနွီး ခ်စ္ ၾကည္ မႈကို ေရွ ့တန္းတင္ ခ်င္ေဇာ အားၾကီး လြန္း ၍ေလာ ။ သမိုင္း အေထာက္ အထား ဆိုင္ရာ ဗဟု သုတ အားနည္း ခ်က္ေၾကာင့္ ေလာ ။ သို ့ေလာေပါင္း မ်ားစြာ နွင့္ ျမန္မာ့သမိုင္း ေၾကာင္း ပံုရိပ္သည္ ရာဇဝင္ အဆင့္သာ ရွိသည္ ဟု နိုင္ငံ တကာ ဆိုင္ရာ ပညာရွင္ တို ့က သတ္မွတ္ျခင္း ခံခဲ ့ရေလ သည္ ။
ျမန္မာတို ့ သည္ မိမိတို ့ အမ်ိဳးသား ရာဇဝင္ ကို နိုင္ငံျခား သားမ်ား မွေရး လွ်င္ မႏွစ္သက္ ေသာ သေဘာရွိၾကသည္ ။ထိုသို ့ျဖစ္ ေစရ ေအာင္လည္းအေၾကာင္း အက်ိဳး ခိုင္လံု ေၾကာင္း ေတြ ့ရပါသည္ ။ ျမန္မာ ရာဇဝင္ကို အဂၤလိပ္ ၊ ျပင္သစ္ ၊ အေမရိကန္ ၊ ရွရွား ၊ ကုလား နွင့္ တရုတ္ တို ့ကေရးၾက သည္ ကို အၾကမ္း ဖ်ဥ္း ေတြ ့နိုင္ပါ သည္ ။ တစ္ခ်ိဳ ့ ေသာ နိုင္ငံျခား သားပညာ ရွင္မ်ားက ျမန္မာ နိုင္ငံ သမိုင္းကို ျမန္မာ လူမ်ိဳး တို ့၏ ရာဇဝင္ နွင့္ ယဥ္ေက်းမႈ အတိမ္္ အနက္ အား ေလ ့လာနိုင္ ေစရန္ ရည္ရြယ္ ခ်က္ ျဖင့္ေဝဖန္၊ ကဲ ့ရဲ ့ျခင္း မရွိပဲ ဇာတ္ ေၾကာင္း ျပန္ သက္သက္သာ ေရးသား တတ္ၾကပါသည္ ။ သို ့ေသာ္ ျမန္မာ နိုင္ငံကို နွစ္ေပါင္း တစ္ရာ ေက်ာ္ ကိုလို နီျပဳ ခဲ ့ေသာ အဂၤလိပ္ တို ့ ေရးေသာ ျမန္မာ့ သမိုင္း ကိုမူ
ေဝဖန္ စီစစ္ ရန္လို အပ္လွပါသည္ ။ အဂၤလိပ္ ပညာရွင္ မ်ား ထဲတြင္ ျမန္မာ့သမိုင္းကို အ ဂတိ ကင္းကင္း နွင့္ ေလ့လာ နိုင္ရန္ ေရးေသာ သူမ်ား လည္းရွိပါ သည္ ။ ထိုသူတို ့ သည္ ၎တို ့ေရးသား ေသာ ျမန္မာ့ သမိုင္း စာအုပ္မ်ားကို အေနာက္ နိုင္ငံ မ်ားသို ့ ျဖန္ ့ေဝ ရာတြင္ ျမန္မာ နိုင္ငံ အတြက္ အက်ိဳး ရွိလွေပသည္ ။ တစ္ခ်ိဳ ့ေသာ အဂၤလိပ္ ပညာရွင္ တို ့မွာ ကား ကိုလိုနီအစိုးရ၏ နို္င္ငံေတာ္ ဝါဒကို ပီျပင္ေစရန္ ဖိနွိပ္ အုပ္ခ်ဳပ္ ခံ လူတန္းစား မ်ား ၏ ေလာကအျမင္ တိမ္းေစာင္းေန ေရး ကိုယ့္ လူမ်ိဳး နွင့္ ကိုယ္ ့နိုင္ငံ ကိုအထင္ေသး ၊ အျမင္ေသး ျဖစ္ကာ ကၽြန္ စိတ္ဝင္ ေနေစ ေရး ကို အဓိ က ထား ၍ ပညာလက္ နက္ကို အသံုးျပဳ လိုေသာ ရည္ရြယ္ ခ်က္ကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ ရန္ သက္သက္သာ ျမန္မာ့ သမိုင္းကို လိုသလို ေရးသား တတ္ ၾကပါသည္ ။ ထို ့ျပင္ ျမန္မာ တိုင္းရင္းသား အခ်င္းခ်င္း စိတ္ဝမ္းကြဲေအာင္ ၊ ေရွးရိုးစဥ္ လာ ယဥ္ေက်းမႈ တစ တစ ေပ်ာက္ကြယ္ ေအာင္ ၊ ဇာတိေသြး ဇာတိမာန္ တစ တစ ကုန္ခမ္းေအာင္ အဂၤလိပ္အစိုးရ သည္စီမံကိန္း အေန နွင့္ စနစ္တက် ျပဳခဲ ့ရာတြင္ ၎တို ့ လက္သပ္ ေမြးထားေသာ အဂၤလိပ္ သမိုင္း ပညာ ရွင္ တို ့မွ ပညာ သား ပါပါ နွင့္ ဖန္တီး ယူၾကပါသည္ ။ ထို အက်ိဳးဆက္ ကား ယေန ထိတိုင္ ေအာင္ တိုင္း ရင္းသားသမိုင္းပညာ ရွင္ အခ်င္းခ်င္း တို ့သည္ မ်က္ နွာခ်င္း ဆိုင္၍ မရ ၾကေသး
ေပ။
ျမန္မာ ရာဇဝင္ ကုိ ေရးေသာ အဂၤလိပ္ သမိုင္းပညာ ရွင္တို ့သည္ ျမန္မာဘုရင္ ရက္စက္ပံု ကို အက်ယ ္ခ်ဲ ့ ၍ တဖက္က ေရးသလို ၊ တိုင္းရင္းသားမ်ားအေပၚ ျမန္မာ ဘုရင္တို ့ ၏ မညီမွ် ေသာ အုပ္ခ်ဳပ္ ေရး အေၾကာင္းကို ပိုပိုသာသာ ေရး ျပန္၏ ။ အဂၤလိပ္ အစိုးရ၏ မွ်တ ေသာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ကို အံၾသ ဘနန္း ေဝေဝ ဆာဆာ ေဖာ္ျပ ၾကသည္ ။ တဖက္က ျဖင့္ေယထာ ဘူတ က် ေအာင္ အမွန္ကို ရသ ေလာက္ ရွာေဖြ တင္ျပ ေနပါ သည္ ဟု ဆိုေန ေသာ္ျငား၊ ရာဇဝင္ ဆရာတို ့ က်င့္ဝတ္ နွင့္ ညီညြတ္ ေစပါသည္ ဟု ေၾကြးေၾကာ္ ေနပါ ေသာ္ျငား ၊မ ေကာင္းသမွ်ကို ရွာ၍ ပံုၾကီးခ်ဲ ့ လာေသာအခါ ၎တို ့၏ စိတ္ ေစတနာ အေပၚ သံသယ ျဖစ္စ ဖြယ္ပင္ မဟုတ္ ပါလား ။ ကမာၻ ့အလယ္ တြင္ ဤ သို ့ေသာ မယဥ္ေက်း လွသူ တို ့ ျဖစ္ေၾကာင္း ၊ ေဒသတြင္း ဗိုလ္က် စိုးမိုးေနသူမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း ၊ တိုးတက္ျပီး ေသာ အဂၤလိပ္ လူမ်ိဳးတို ့ ၏ အုပ္ခ်ဳပ္ ျပဳျပင္မႈ ကို မေသြ မလြဲ ခံယူ သင့္ သူမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း ဟူေသာ အေၾကာင္း ျပခ်က္ ေကာင္းေကာင္း ျဖင့္ ျမန္မာ နိုင္ငံ အေပၚ ကိုလိုနီ ျပဳရ ျခင္း အ တြက္ သူေတာ္ ေကာင္း မ်က္နွာ ဖံုး ေဆာင္းထား လိုၾကသည္ ။ တစ္ခ်ိန္ တည္း မွာပင္ ၎တို ့ ၏ ဝါဒ မ်ား ကို လက္ခံလ်က္ ၎တို ့၏ အယူအဆ မ်ား ေနာက္သို ့ေကာက္ေကာက္ ပါလုိက္မည့္ ၊ ထပ္ဆင့္ ျဖန္ခ်ီ ေပးမည္ ့ ရာသက္ပန္ တပည့္ေပါင္း မ်ားစြာကို လည္း ေမြးထုတ္ေပး သြားခဲ ့သည္ ။ ထို တပည့္ေက်ာ္ ၾကီးမ်ား မွ လည္း ၎တို ့ ဆရာမ်ား ၏ အယူ အဆမ်ား ကို ျမန္မာ့ အျမင္ ၊ ျမန္မာ့ အေတြ းနွင္ ့မသံုးသပ္ ပဲ ၊ မွန္သည္ မွားသည္ မစစ္ေဆးပဲ အခါ အခြင့္ သင့္တိုင္း ေရွ ့တန္းတင္ ေဖာ္ထုတ္ေပး လ်က္ ရွိေနၾက သည္ ။ သတိ ခ်ပ္ သင့္ပါ သည္။ ပုဂၢိဳလ္ ခင္၍ တရားမင္ ေနသူမ်ား ကိုျဖင့္ မည္သည့္ ေျဖေဆးတိုက္ေကၽြး ရပါမည္ နည္း ။ အစြဲ မထားပဲ " ကပ္၍ မၾကည့္ ပဲ ခြာၾကည့္ "ရန္ ၊ "ပုဂၢိဳလ္ တျခား တရားတသန္ ့ " ရႈတတ္ သံုးသပ္ တတ္ပါ ရန္ သာ ေမွ်ာ္လင့္ ရန္ ရွိပါေတာ့ သည္ ။
ဤ သို ့ေသာ္ ျမန္မာ တို ့၏ သမိုင္းကို အဂၤလိပ္အစိုး ရ အလိုက် လက္သပ္ေမြး သမိုင္းဆရာ တို ့မွလိုသလို ဖန္ တီး ေရးသားျခင္း မ်ားသည္ အေနာက္တိုင္း အေပ်ာ္ဖတ္ စာေပအဆင့္ နွင့္သာ ရပ္တံ့ေန ျခင္း မဟုတ္ပဲ ျမန္မာ စာသင္ေက်ာင္း မ်ားတြင္ တနည္းမဟုတ္ တနည္းျဖင့္ ထည့္သြင္း သင္ၾကားလာေသာ အခါ ျမန္မာ တို ့၏ စိတ္ပိုင္း ဆိုင္ရာ တြင္ ဤဝါဒ မ်ား လႊမ္းမိုးလာပါသည္ ။ အဂၤလိပ္ ဖတ္စာတြင္ အဂၤလိပ္ ဘုရင္ ၏ ဘုန္း က်က္ သေရၾကီးပံု ျမန္မာ ဖတ္စာ တြင္ ေဂ်ာ့ဘုရင္ ဘြဲ ့ရတု ၊ ပထဝီဝင္ ဖတ္စာ တြင္ျဗိတိသွ် အင္ပါယာ ၏ ၾကီးက်ယ္ ပံု တို ့ကို သင္ ၾကားခဲ ့ ၾကရ သည္ ။ျမန္မာ ရာဇဝင္ ကို ေက်ာင္းသံုး ေရး ရာ ၌ ျမန္မာ မင္းမ်ား ရက္ စက္ပံု ၊အဂၤလိပ္ တို ့က တ ရားသျဖင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ ၍ ျမန္မာတို ့ ၾကီးပြား တိုးတက္ ေအးခ်မ္းသာယာ ရွိပံု ကို သင္ၾကားေပး ခဲ ့သည္ ။ ျမန္မာ က ေလးမ်ား
မိမိ အမ်ိဳးသား အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ကို မုန္းကာ အဂၤလိပ္ အားကိုး ေအာင္ သြန္သင္
ျခင္း ျဖစ္ပါသည္ ။ ဤ အဆိပ္ အေတာက္ မျပယ္ ေသး ေၾကာင္းကို ယခု
သက္ၾကီးပိုင္း လူၾကီးမ်ား ၏ နႈတ္ထြက္ စကား မ်ားကို ၾကည့္လွ်င္ သိသာေပသည္ ။ ဇာတ္ေလာက ၌ ဇာတ္ခင္း လွ်င္ ပင္ ရွင္ဘုရင္ က လူစြမ္းေကာင္းကို သုတ္သင္ ပံု ၊ သူတပါး မယား ကို အတင္း သိမ္းယူ ပံု ကို ခင္းက်င္းေစခဲ ့သည္ ။ ယေန ့တိုင္ ထို ဇာတ္ကြက္ မ်ား အလုပ္ ျဖစ္ ဆဲပင္ ။ ျမန္မာမင္း တို ့သည္ သက္ဦး ဆံပိုင္ ျဖစ္ေသာ ေၾကာင့္ မင္းကို လြန္ဆန္ ၍ မည္သည့္ အမႈကို မွ် မျပဳရဲ ၾက၍ မင္း ၏ အပါး တြင္ မင္း အလိုလိုက္ မင္းအၾကိဳက္ ေျမွာက္ပင့္ ညာစား ေနေသာ ပညာမဲ ့ မ်ားသာ ခစား ေနသည့္ ဟန္ကိုလည္း မသိ မသာ ထည့္သြင္း ေဖာ္ျပတတ္ ေသး သည္ ။ ၎တို ့သင္ၾကားေသာ စာမ်ား ကို ဆည္းပူးျပီး ၎ တို ့အေျပာ ကို ယံုၾကည္ လက္ခံ သူမ်ား လည္း အမ်ား အျပား ပင္ ရွိေန ေပသည္ ။ အဂၤလိပ္ နယ္ခ်ဲ ့အစိုး ရ ၏ အာဏာစက္ အျပင္ ပညာ လက္နက္ ျဖင့္ ေသြးခြဲ ခဲ ့သည့္ နည္းတူ တန္ဖို းၾကီး လွေသာ ျမန္မာတို ့ ၏ မူလ ဗီဇ ဇာတိ ေသြး ဇာတိ မာန္ ပါ ေလ်ာ့ပါးေပ်ာက္ ဆံုးေအာင္ ၾကံစည္ ခဲ ့ေ
လသည္ ။
၁၉၂၆ ခုနွစ္တြင္ မစၥတာ ဂ်ီအီး ဟာေဗး မွ ျမန္မာ ရာဇဝင္ စာအုပ္တစ္ အုပ္ကို ေရးသား ခဲ ့ရာတြင္ ျမန္မာ လူမ်ိဴး တို ့၏ ညံ့ဖ်င္း သမွ် ကို ထင္ရွားေစ လ်က္ သတိေပး သလို ၊ ရိေထ့ ေလွာင္ ေျပာင္ သလိုနွင့္ ျမန္မာ့ ဂုဏ္ သိကၡာ ကို ေသြးတိုး စမ္းပါ သည္ ။ မွန္သလိုလို နွင့္ အထက္စီး မွ သံုးသပ္လ်က္ ၎ စိတ္တိုင္း က် ျမန္မာ့သမိုင္း ကိုေရးသားခဲ ့ေပ သည္ ။ ထိုစာအုပ္ကို ေက်ာင္းသံုး အျဖစ္ သို ့ ျပဌာန္း လိုက္ေသာ အခါ အမ်ိဳး သား စိတ္ အ ေတာ္ အ သင့္ နိုးၾကား ေနျပီ ျဖစ္ေသာ ျမန္မာ တို ့သည္ ့ လံုးဝ မခံ မရပ္နိုင္ေသာ အဆင့္သို ့ေရာက္ ရွိသြားခဲ ့သည္ ။ ၁၉၂၀ အမ်ိဳးသားေန ့ မွစတင္ကာ မ်က္စိ ပြင္ ့နိုးၾကားလာ ျပီးျဖစ္ေသာ ျမန္မာတို ့ ၏ အမ်ိဳးသား ေရး စိတ္ဓါတ္ကိုလႈပ္နႈိး လိုက္ သလို ျဖစ္ကာ ျမန္မာတို ့ဘက္မွလည္း တန္ျပန္
၍ မိမိ သမိုင္း ၊ မိမိ ရာဇဝင္ ကို ျမန္မာ့ အျမင္ျဖင့္ ျပန္လည္ တုန္ ့ျပန္ ေရး
သား လာၾကပါသည္ ။ တန္ျပန္ လက္နက္ျဖင့္ မ်ိဳးခ်စ္စိတ္ ထက္သန္ေစေသာ ျမန္မာ့ ရာဇဝင္ မ်ား ကို ေဖာ္ထုတ္လာၾက ပါသည္ ။ ျမန္မာ ေက်ာင္း သား တို ့သည္ ဇာတိ မာန္ ေပ်ာက္ဆံုး ေအာင္ စနစ္ တက် အကြက္ ခ် ၍ ဖိနွိပ္ ခါမွ ပို၍ မ်ိဳးခ်စ္ စိတ္ တက္ႀကြလာပါ သည္ ။ထို ေပါက္ကြဲ မႈ ၾကီးသည္၁၉၃၀ ေက်ာင္းသားသပိတ္ ၾကီး ၏ ေရွ ့ေျပး ျဖစ္လာသည္ ။ အဂၤလိပ္ တို ့သည္ ၎တို ့ ၾကံဆ ေသာ နည္းလမ္း ေၾကာင့္ပင္ ျမန္မာ တို ့ကို ခ်ဳပ္ထ္ိမ္း ရန္ခက္ခဲ ေသာ အျဖစ္မ်ိဳး ၾကံဳေတြ ့ခဲ ့ရသည္ ။ ျမန္မာ့ လူငယ္ ေက်ာင္းသား ေလးမ်ား သည္ လည္း ပညာ လက္ နက္ျဖင့္ ပင္ အခ်ိန္ ယူ ကာ အဂၤလိပ္ တို ့အား ျပန္လည္ တိုက္ခိုက္ လ်က္ ျမန္မာ့လြပ္ လပ္ေရးကို အရယူ ေပးနိုင္ ခဲ ့ေပသည္ မဟုတ္ပါ လား ။
ဤ ကား ျမန္မာ လူမ်ိဳး မည္၏ ။ အတိတ္ တြင္ ဖိနွိပ္ေလ ေပါက္ကြဲေလ
သမိုင္းေၾကာင္း တည္ ရွိ၏ ။
သွ်င္ ေလညင္း ။
၃ ၊ ၈ ၊ ၂၀၁၃ ။
စာကိုး ။ ။ ဦးေအာင္သန္း (မႏ ၱေလး ) အမွာ။ ေဒါက္တာ သန္းထြန္း ေခတ္
ေဟာင္း ျမန္မာ ရာဇဝင္ အမွာ ။
photo copied
