ရဇဂုမ(၂)

ပ်ဴစာေပမ်ားကို က်ေနာ္ဝင္ဖတ္ေသာအခါ ဗံးမ်တိ ံျပိး ဟူေသာအေခၚ ဗံးမတိ ံျပိး ဟူေသာအေခၚတို႔ကို ေအဒီ၅-၆ထိုး သေရေခတၱရာျပတိုက္မွပ်ဴစာ ေမွာ္ဇာဘုရားေထာင္အနီးမွပ်ဴစာမ်ားတြင္ ေတြ႕ရပါသည္။ ယင္းသည္ ဗမာတိုင္းျပည္ ဟူေသာ ေဝါဟာရေလာ။ ဗံးျမတိ ံျပိး ဆိုလွ်င္ သူစိမ္းေျမ ဟုအနက္ထြက္လာႏိုင္ပါသည္။ ဗံး က ျမတ္ေသာဟု အနက္ထြက္ေသာ ပ်ဴေဝါဟာရျဖစ္သည္။ ျဗဟၼေဒသဟု ဗမာမ်ား ပုဒ္ရင္းျပသည္ႏွင့္လည္း အနက္သိပ္မကြာပါ။

ပ်ဴတို႔အတြက္ သူစိမ္းျဖစ္ေသာ ဗမာမ်ား ဝင္လာျပီးေနာက္ ပ်ဴႏွင့္ဗမာ ေရာေႏွာလာကာ ပ်ဴမ်ားေပ်ာက္ကြယ္ပါသည္။ ရဇဂုမ ေခတ္တြင္ ပ်ဴစာသည္ အေတာ္ပင္စာဆန္ကာ အထီးက်န္လ်က္ ရွိေနပံုေပါက္ပါသည္။ ပ်ဴေရွးေဟာင္းစာမ်ားသည္ အသတ္မ်ားကို ျဗဟၼီအကၡရာအေရးမ်ားျဖင့္ စာေၾကာင္းမ်ား၏အလယ္၌ ေနရာယူခဲ့ေသာ္လည္း ရဇဂုမ ေခတ္တြင္ ပ်ဴအကၡရာသဘာဝသည္ သူ႔ထံမွယူၾကေသာ မြန္ျမန္မာဘက္သို႔ပင္လွ်င္ ကူးလူးလာေနပါျပီ။

ရဇဂုမ (၁)

ရဇဂုမ ဘယ္သူလဲေတြးၾကေျပာၾကသည္။ စကုမွာေနသြားေသာ ေဇယ်ေခတၱရာရခိုင္ေတာင္စဥ္ခုနစ္ခရိုင္အပိုင္စားမင္းသားပဲလား။  ျမေစတီေက်ာက္စာအရၾကည့္ေတာ့ ျမန္မာ ပါဠိ မြန္ ပ်ဴ ဘယ္ဘာသာစကားမွာမွ က်န္စစ္မင္းကို သူ႕ ဖခင္ျဖစ္ေၾကာင္းညႊန္းဆိုမႈမ်ိဳးမေတြ႔ရ။ သခင္ဆိုေသာအေခၚအရ ျဂီၾတိဘုဝနာဒိတ်၏ သားျဖစ္ဖို႔နည္းေနသည္။ သူဘယ္သူလဲဟု အေတြးနယ္ခ်ဲ႕ၾကသည္။ ဘုရင္ေပးထားသမွ် အကုန္ (ဘုရင္ကို အရြဲ႕တိုက္ျပီးမ်ားလား? သူ႔ပိုင္ဆိုင္မႈေတြက သူ႔ကို အႏၲရာယ္ျပဳမည္စိုးလို႔လား?) လွဴပစ္ျပီး သူသည္ သမိုင္းက ေပ်ာက္ကြယ္သြားသည္။

အညာပုဂံဘုရားဖူး

ျမန္မာေတြရဲ႕ အတိတ္သမိုင္းအစစ္ကို သိခ်င္ရင္ ပုဂံသြားၾကည္႔ နိုင္ပါတယ္တဲ႔ ..
ကိုယ္႔အရွင္ ကိုယ္႔သခင္ ကိုယ္႔ဘုရင္ ကိုယ္႔ထီးကိုယ္႔နန္းကိုယ္႔ၾကငွာန္းနဲ႔ ေနထိုင္လာနိုင္ခဲ႔တဲ႔ သက္ေသ နန္းေတာ္ရာၾကီးမ်ားနွင့္ နန္းျမိဳ႕ရိုး
ဓနေငြေၾကး အင္အားေတာင္႔တင္းမႈကို အေကာင္းဆံုးေဖာ္ထုတ္တင္ျပေနတဲ႔ သက္ေသ လက္ညိွဳးထိုးၾကည့္တိုင္း မလြဲနိုင္ေလာက္ေအာင္ မ်ားျပားခဲ႔တဲ႔ ေစတီပုထိုးမ်ား နွင္႔အတူ
စည္ပင္ျပန္႔ပြားခဲ႔ေသာ ဗုဒၶဘာသာေရးဆိုင္ရာျပယုတ္မ်ား
တစ္ျဖည္းျဖည္း တိုးတက္ထြန္းကားလာတာကို ေတြ႔နိုင္တဲ႔ ဗိသုကာလက္ရာမ်ား သဒၶါတရား ထက္သန္လြန္းစြာျခယ္မွုန္းတင္ျပထားတဲ႔ ပန္းခ်ီလက္ရာမ်ား အျပင္အျခားေသာ အနုပညာ သုခုမ ပန္းဆယ္မ်ိဳးဆိုင္ရာ အနုစိတ္လက္ရာမ်ား အစရွိသျဖင့္ပုဂံဟာ ျမန္မာ႔သမိုင္းတစ္ေလ်ာက္လံုးအတြင္း မာန္ဟုန္မည္မွ် ၾကီးမားခဲ႔တာကို သိနိုင္ပါတယ္

ကမာၻေက်ာ္တဲ႔ ျမန္မာ႔လမ္းမၾကီးမ်ား

ျမန္မာလမ္းBurma road နဲ႔ လီဒိုလမ္းမၾကီး Ledo road အေၾကာင္းကို လြန္ခဲ႔တဲ႔ ၂နွစ္ေလာက္ကတည္းက အင္တာနက္ေပၚမွာ ဖတ္ဖူးျပီးသား ျဖစ္ေပမယ့္ ဆရာေမာင္သာ ေရွးေဟာင္းသုေတသနရဲ႕ အညာသားယဥ္ေက်းမႈနွင့္ အျခားေဆာင္းပါးမ်ား စာအုပ္ထဲမွာ ကမာၻေက်ာ္ ျမန္မာလမ္းမၾကီးမ်ားဆိုျပီး ထပ္ေတြ႕ရေတာ့ အရင္ဖတ္ဖူးတုန္းကနဲ႔မတူပဲ ေတာ္ေတာ္ေလး ျပည့္ျပည့္စံုစံု ေဖာ္ျပထားတာကိုေတြ႕ရသျဖင့္ ထံုးစံအတိုင္း မေနနိုင္ပဲ စာေရးဖို႔ ျဖစ္လာပါျပီ ။

ဆရာဦးဝင္းေဇာ္ (ေမာင္သာေရွးေဟာင္းသုေတသန)မွလဲ က်မကို စာအုပ္ဖတ္ျပီးတဲ႔အခါ feedback ျပန္ေပးဖို႔ မွာၾကားထားတာေၾကာင့္လဲ ထိုစာအုပ္ထဲတြင္ပါဝင္ေသာ သမိုင္းဆိုင္ရာ ေဆာင္းပါးေကာင္းမ်ားစြာထဲမွ စိတ္ဝင္အစားဆံုးျဖစ္တဲ႔ သည္ေဆာင္းပါးေလးကို ေရြးထုတ္ျဖစ္ခဲ႔ပါတယ္ ။

ဦးစိန္​ဝင္​း-ပ်ဴအကၡရာစာ​ေပ​ေပါင္​းခ်ဳပ္​

ေလးစားပါတယ္

ဆရာဦးစိန္ဝင္း

ပ်ဴအကၡရာ စာေပေပါင္းခ်ဳ ဳပ္ စာအုပ္ကို ခြၽင္းခ်က္မရွိေသာ

#လုပ္သက္

#အေတြ႕အႀကံဳ

#ကြၽမ္းက်င္မွ ု

#နွံ႔စပ္တတ္ကြၽမ္းနားလည္ျခင္း

#သမားဂုဏ္

#ပညာရည္ျပည့္ဝျခင္း

တို႔ျဖင့္

သမိုင္းအမွန္အတိုင္း ေရးသား ထုတ္ေဝေပးထားသျဖင့္ ေက်းဇူးတင္ပါသည္။

ပ်ဴႏွင္​့အျမင္​က်ဥ္​းလူမ်ဳိးႀကီးဝါဒီ

ျမန္မာမင္းဆက္၏ေနဝင္ခ်ိန္ကုန္းေဘာင္ေခတ္ အေစာဆံုး ကာလေလာက္မွစ၍ ပ်ဴ႕သားပ်ဴ့့့ေျမးႏွင့္ ျမန္မာအစ တေကာင္းက(ပ်ဴ) ဟူေသာ အယူအဆကုိ စြဲကုိင္လာခဲ့သည္။ အဂၤလိပ္ေခတ္ တြင္ အဂၤလိပ္လူမ်ဳိး ပါေမာကၡလုစ့္(G.H.Luce) ၏ ျမန္မာအစေက်ာက္ဆည္က ဟူေသာ စာတမ္း ထြက္ေပၚလာခဲ့ၿပီး
ထုိစာတမ္းအရ အဂၤလိပ္နဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈျခင္း ညီသလုိျဖစ္သြားသည္။ ထုိေခတ္ျမန္မာမ်ား၏ အသိထဲတြင္ေတာ့ အဂၤလိပ္ဆိုတာ ျမန္မာျပည္အား မတရားသျဖင့္ကုိလုိနီျပဳထားၿပီး ထုိမွ်ႏွင့္အားမရကာ  ေဂါတမျမတ္စြာဘုရားမပြင့္မွီ ကာလကပင္ တည္႐ွိေသာ တေကာင္းျပည္(ပ်ဴျပည္)၏ အဆက္အႏြယ္ (ရာဇဝင္စကားအရ)အျဖစ္လက္ခံထားေသာ ျမန္မာ႔သမိုင္းကို သိမ္ဖ်ဥ္းေသးနုပ္ေအာင္ ၾကံစည္ေရးသားကာ ျပည္မႏွင့္ေတာင္တန္း ေသြးခြဲသည္ဟု ထင္ျမင္ၾကေသာေၾကာင့္
ဦးဖုိးလတ္မွ အစျပဳ၍ ထုိေခတ္တခ်ဳို႔ေသာျမန္မာသမုိင္းပညာ႐ွင္မ်ားသည္ မွ ျမန္မာအစသည္ တေကာင္းသာျဖစ္ေၾကာင္း ေက်ာက္ဆည္မဟုတ္ေၾကာင္း အေထာက္အထားအမ်ဳိးမ်ဳိးျဖင့့္ျပန္လည္ေခ်ပခဲ့ၾကၿပီး အျငင္းပြားဖြယ္ အေျခအေနျဖစ္သာတည္႐ွ္ိခဲ့သည္။

သၾကၤန္​

သႀကၤန္ဟူသည္ သကၠဋဘာသာ သကၤရႏိ ၱ (Samkaranti) (အဓိပၸါယ္ -Going from one place to another) မွ ဆင္းသက္လာၿပီး ‘ကူးေျပာင္းျခင္း’ ဟု အဓိပၸါယ္ရပါသည္ ။ ထိုမွ သကၤရႏိ ၱ-သၾကၤႏ ၱ -သႀကၤန္ ဟုေရြ႕ေလ်ာလာ ျခင္းျဖစ္သည္ ။ တစ္နည္းအားျဖင့္လည္း သႀကၤန္ = သႀကၤႏ ၱ = သီသကရ + အႏ ၱ = (သီသ = ဦးေခါင္း + ကရ = ျပဳျခင္း + အႏ ၱ = အဆံုး) = သကၠရာဇ္ဦး ေခါင္း အဆံုးျပဳျခင္း ဟုလည္း ဖြင့္ဆိုၾကပါေသးသည္ ။ အဘယ္အရာ ကူးေျပာင္း ၀င္ေရာက္ သနည္းဆိုလွ်င္ တနဂၤေႏြၿဂိဳဟ္မင္း (ေနမင္း) ကူးေျပာင္း၀င္ ေရာက္ျခင္းျဖစ္သည္ ။ ကူးေျပာင္း၀င္ ေရာက္ေသာ တနဂၤေႏြၿဂိဳဟ္မင္းသည္ သႀကၤန္မင္း(သႀကၤႏ ၱရာဇာ) ပင္ ျဖစ္၏ ။ တနဂၤေႏြၿဂိဳဟ္ကို မင္းဟူ၍အဘယ္ ေၾကာင့္ေခၚသနည္း ။